Bilgi çağında “gündem” kavramı, tarihsel karşılığından oldukça farklı bir boyut kazanmıştır. Eskiden belirli bir grubun, örneğin hükümetlerin veya medya baronlarının, kamuoyuna sunmayı tercih ettiği konuların belirlediği bir yapı iken; günümüzde gündem çok daha dinamik, parçalı ve öngörülemez bir hal almıştır. Sosyal medya platformlarının yükselişiyle birlikte, bireyler kendi gündemlerini belirleme ve yayma olanağına kavuşmuş; bu da geleneksel medya kuruluşlarının gücünü ciddi ölçüde zayıflatmıştır. Ancak, bu durumun daha demokratik ve şeffaf bir bilgi akışına yol açtığı söylemek maalesef doğru değil. Tam tersine, karmaşık bir bilgi ekosistemi doğmuş ve bu ekosistem içerisinde manipülasyon ve yanlış bilgilendirme olasılığı da artmıştır.
Gündemi şekillendiren en önemli faktörlerden biri kuşkusuz medyadır. Ancak, artık tek bir medya kuruluşunun veya yayın organının gündemi tek başına belirlediği bir dönemde değiliz. Dijital platformlar, bloglar, sosyal medya hesapları, bağımsız haber siteleri ve podcast’ler; birbirleriyle sürekli etkileşim halinde olan ve birbirlerini besleyen alternatif gündemler oluşturmaktadır. Bu durum, bir yandan bilgiye erişimi demokratikleştirirken, diğer yandan da bilgi kirliliğine ve “gerçek sonrası” bir döneme yol açmaktadır. Yalan haberler, dezenformasyon ve propaganda, gündem manipülasyonunda en sık kullanılan araçlar haline gelmiştir. Bu durum, toplumun doğru bilgiye ulaşmasını zorlaştırarak karar verme süreçlerini olumsuz etkiler.
Gündem oluşturma süreci, artık sadece haberlerin yayınlanmasıyla sınırlı değildir. Gündemin belirlenmesinde, sosyal medya algoritmaları, trendler, hashtag’ler ve viral içeriklerin de büyük bir rolü vardır. Örneğin, Twitter’da trending topic olan bir konu, kısa süre içinde birçok kişinin gündemine otomatik olarak girer ve tartışma konusu olur. Bu durum, gündemin hızını ve etkisini artırırken, aynı zamanda manipülasyon riskini de beraberinde getirir. Çünkü, gündem oluşturma sürecinin dijital platformlar tarafından yönetilmesi, belirli çıkar gruplarının gündemi istedikleri doğrultuda manipüle etmelerine olanak tanır.
Siyasi gündem, her zaman kamuoyu için önemli bir yer tutmuştur. Ancak, günümüzde siyasi gündemin belirlenmesinde sosyal medya ve dijital platformların etkisi giderek artmaktadır. Siyasi partiler ve liderler, seçmenlerle doğrudan iletişim kurmak ve kendi mesajlarını yaymak için sosyal medya platformlarını aktif olarak kullanmaktadırlar. Bu durum, geleneksel medya kuruluşlarının etkisini azaltırken, aynı zamanda dezenformasyon ve propaganda riskini de beraberinde getirir. Yalan haberler ve manipülatif kampanyalar, seçmenlerin kararlarını etkilemek ve siyasi sonuçları değiştirmek için kullanılabilir.
Ekonomik gündem de, toplumsal yaşamı önemli ölçüde etkileyen faktörlerden biridir. Ekonomik krizler, enflasyon, işsizlik gibi konular, insanların günlük yaşamlarını doğrudan etkiler ve gündemlerinde önemli bir yer tutar. Ancak, ekonomik gündemin belirlenmesinde medya ve sosyal medya platformlarının önemli bir etkisi vardır. Ekonomik haberlerin nasıl sunulduğu, hangi açılardan ele alındığı ve hangi detayların vurgulandığı, kamuoyunun ekonomik konulara bakış açısını ve kararlarını etkiler.
Sonuç olarak, bilgi çağında gündem, oldukça dinamik, karmaşık ve manipülasyona açık bir yapıdır. Geleneksel medya kuruluşlarının gücü azalırken, sosyal medya platformları ve dijital teknolojiler gündemi belirlemede önemli bir rol oynamaktadır. Bu durum, bir yandan bilgiye erişimi demokratikleştirirken, diğer yandan da bilgi kirliliği ve dezenformasyon riskini artırmaktadır. Toplumun doğru bilgiye ulaşması ve manipülasyonlardan korunması için, eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesi ve medya okuryazarlığının yaygınlaştırılması büyük önem taşımaktadır. Gündemin kalbi, artık daha çok bilgiye erişim ve doğru bilgiyi ayırt edebilme yeteneğinde atmaktadır. Bu yeteneği geliştirmek, hem bireyler hem de toplum için hayati önem taşır.
